Wygrana przed Naczelnym Sądem Administracyjnym w sprawie o podatek cukrowy

W sprawie reprezentowaliśmy producenta bezalkoholowych napojów dosładzanych (m.in. napojów energetyzujących, witaminowo-mineralnych). Spór dotyczył tego, kto powinien płacić podatek cukrowy: producent czy dystrybutor, który sporne napoje sprzedaje wyłącznie hurtowo, choć jednocześnie prowadzi handel detaliczny innymi produktami.

Tło
Przypomnijmy, że zgodnie z regulacjami, które weszły w życie 1 stycznia 2021, tzw. podatek cukrowy musi zapłacić podmiot, który prowadzi sprzedaż napojów dosładzanych do pierwszego punktu, w którym jest prowadzona sprzedaż detaliczna (lub bezpośrednią sprzedaż detaliczną – to dotyczy podmiotów, które są jednocześnie producentem i sprzedawcą napojów).

Spór
Źródło sporu tkwiło w nieprecyzyjnym zdaniu w art. 12 Ustawy o zdrowiu publicznym, czyli regulacji wprowadzających podatek cukrowy. Art. 12e ust. 3 zd. 1 Ustawy mówi, że obowiązek zapłaty podatku ciąży na podmiocie sprzedającym napoje podmiotowi prowadzącemu jednocześnie sprzedaż detaliczną oraz hurtową, ale nie określa, że sprzedaż detaliczna ma dotyczyć właśnie tego konkretnego napoju, który podlega podatkowi cukrowemu.

Przykład
Gdyby literalnie odczytywać zapis w ustawie, oznaczałoby to, że jeśli przykładowo firma X zajmuje się hurtową sprzedażą napojów dosładzanych do sklepów, a jednocześnie handluje detalicznie np. lodówkami spożywczymi, to mimo że X spełnia warunki płatnika podatku określone w ustawie, to obciążenie podatkiem spada na producenta, tj. podmiot z wcześniejszego etapu łańcucha dostaw, który w ogóle nie dokonuje sprzedaży detalicznej.

Wyrok
WSA w Łodzi, a w zeszłym tygodniu także Naczelny Sąd Administracyjny, uznał, że w ustawie chodzi o sprzedaż detaliczną i hurtową tego konkretnego napoju, a nie jakiegokolwiek innego produktu czy innych napojów dosładzanych. W innym przypadku mielibyśmy ewidentne zaprzeczenie zasadzie rozsądnego ustawodawcy. Tak bowiem podmiot opodatkowania w ogóle nie musiałby być związany z przedmiotem opodatkowania, aby stać się podatnikiem. Naszym zdaniem wyrok NSA jest zgodny z przewidywalną wykładnią systemową i celowościową, a jednocześnie nie jest całkowitym zaprzeczeniem wykładni gramatycznej (literalnej).

Wyrok z dnia 6.06.2023 r., sygn. III FSK 92/23

Gratulacje dla dr. Jacka Matarewicza, Agnieszki Ławnickiej i Bartłomieja Senderowskiego, którzy odnieśli zwycięstwo w tak ważnej sprawie!