Wejście w życie przepisów uzupełniających KSH

Z dniem 1 marca 2019 r. wchodzą w życie nowe przepisy do ustawy z dnia 15 września 2000 r. – Kodeks spółek handlowych (dalej: „KSH”), wprowadzające zmiany w funkcjonowaniu spółki z ograniczoną odpowiedzialnością oraz spółek osobowych. Zmiany nie statuują nowych instytucji prawnych, natomiast mają charakter uzupełniający, jak i wyjaśniają dotychczasowe wątpliwości interpretacyjne.

Rezygnacja członka zarządu (art. 202 KSH).

Jedną z najistotniejszych modyfikacji jest dodanie paragrafu (§ 6) do art. 202 KSH, dotyczącego procedury rezygnacji członka zarządu, która to zmiana była już szerzej komentowana w artykule: „Projekt zmian zasad rezygnacji członków zarządu” z dnia 23 października 2018 r. Zgodnie z nową regulacją:  „Jeżeli w wyniku rezygnacji członka zarządu żaden mandat w zarządzie nie byłby obsadzony, członek zarządu składa rezygnację wspólnikom, zwołując jednocześnie zgromadzenie wspólników (..) chyba że umowa spółki stanowi inaczej. Zaproszenie na zgromadzenie wspólników zawiera także oświadczenie o rezygnacji członka zarządu. Rezygnacja jest skuteczna z dniem następującym po dniu, na który zwołano zgromadzenie wspólników”. Celem wprowadzonej zmiany przez ustawodawcę jest zapobieganie przypadkom istnienia spółek z tzw. nieobsadzonym zarządem.

Zasady zwrotu zaliczek pobranych na poczet dywidendy (art. 195 KSH).

Nowe przepisy określają także reguły zwrotu przez wspólników zaliczek pobranych na poczet dywidendy – w przypadku, gdy spółka osiągnie stratę albo nie osiągnie zysku w założonej wysokości poprzez dodanie art. 195 § 1¹ KSH zgodnie z którym w przypadku, gdy w danym roku obrotowym zaliczka na poczet przewidywanej dywidendy została wypłacona wspólnikom, a spółka odnotowała stratę albo osiągnęła zysk w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek, wspólnicy zwracają zaliczki w: 1) całości – w przypadku odnotowania straty, albo 2) części odpowiadającej wysokości przekraczającej zysk przypadający wspólnikowi za dany rok obrotowy – w przypadku osiągnięcia zysku w wysokości mniejszej od wypłaconych zaliczek na poczet przewidywanej dywidendy.

Określenie dnia dywidendy (art. 193 KSH).

Ponadto, zgodnie z nowym art. 193 § 3 zd. 2 KSH, jeżeli uchwała zgromadzenia wspólników nie określa dnia dywidendy, to dniem dywidendy jest dzień powzięcia uchwały o podziale zysku. Z kolei w myśl zmienionego art. 193 § 4 KSH, jeżeli zgromadzenie wspólników nie określi terminu wypłaty dywidendy jej wypłata powinna nastąpić niezwłocznie po dniu dywidendy. Dotychczas kwestia dnia dywidendy oraz terminu wypłaty dywidendy, w sytuacji braku uchwały wspólników w tym zakresie, wywoływała duże wątpliwości w praktyce.

Zmiana umowy spółki z o.o. (art. 161 KSH).

Jednoznaczne uregulowano tryb zmiany umowy spółki z o.o. w organizacji poprzez dodanie art. 161 § 4 KSH, zgodnie z którym zmiana umowy spółki z ograniczoną odpowiedzialnością w organizacji wymaga zawarcia umowy przez wspólników. Przepisu nie stosuje się do umowy spółki zawartej w systemie teleinformatycznym. Brzmienie nowego art. 161 § 4 KSH jest zgodne z Postanowieniem SN z 25.2.2009 r., (sygn. akt II CSK 489/08) i potwierdza dotychczasową praktykę w tym zakresie.

Zasady odbywania zgromadzenia wspólników (art. 236 KSH).

Wprowadzono również możliwość odwołania zwołanego zgromadzenia wspólników poprzez dodanie do art. 236 § 3 KSH, zgodnie z którym, wspólnik lub wspólnicy, którzy zażądali zwołania nadzwyczajnego zgromadzenia wspólników, mają wyłączne prawo jego odwołania.

Ponadto, w związku ze zmianami możliwe będzie np. podejmowanie wszystkich uchwał przez wspólników na odległość, w trybie obiegowym. Dotychczas w ten sposób nie mogły być podejmowane tzw. uchwały końcowo-roczne, uchwalane przez zwyczajne zgromadzenie wspólników. W trybie pisemnym w dalszym ciągu nie mogą być podejmowane m.in. uchwały rozstrzygane w sposób tajny.

Dodatkowo, wprowadzając zmiany, zaznaczono konieczność każdorazowego dołączenia pełnomocnictwa do reprezentowania wspólnika na zgromadzeniu wspólników do księgi protokołów.

Skład zarządu spółki partnerskiej (art. 97 KSH).

W zakresie regulacji spółek osobowych dodano art. 97 § 3 KSH, dotyczący spółki partnerskiej, w której powołany został zarząd. Zgodnie z tym przepisem, członkiem zarządu jest zawsze co najmniej jeden partner, a jedynie dodatkowo może być nim także osoba trzecia. Rozwiązanie to jest spójne z istotą spółki partnerskiej, jako spółki zrzeszającej osoby fizyczne, uprawnione do wykonywania wolnych zawodów i zarządzanej przez nich.