W gruncie rzeczy – aktualności dla branży nieruchomości – Kwiecień 2022

1. Przedłużony termin raportowania informacji dotyczących spółek nieruchomościowych

Ministerstwo Finansów przedłużyło termin na raportowanie w sprawie spółek nieruchomościowych. W rozporządzeniu opublikowanym 30 marca (Dz.U. poz. 709) wskazano, że obowiązek złożenia wymaganych sprawozdań przez spółki, dla których rok podatkowy lub obrotowy zakończył się w okresie od 31 grudnia 2021 r. do 31 maja 2022 r.

Przypominamy, że raportowaniu podlegają informacje:

• o podmiotach posiadających, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziały (akcje), ogół praw i obowiązków, tytuły uczestnictwa lub prawa o podobnym charakterze, wraz z podaniem liczby posiadanych przez każdego z nich takich praw – w przypadku informacji przekazywanych przez spółki nieruchomościowe,
• o liczbie posiadanych, bezpośrednio lub pośrednio, w tej spółce nieruchomościowej udziałów (akcji), ogółu praw i obowiązków, tytułów uczestnictwa lub praw o podobnym charakterze – w przypadku informacji przekazywanych przez podatników będących wspólnikami spółek nieruchomościowych

Obowiązek ten powinien być zrealizowany za pomocą środków komunikacji elektronicznej, w tym np. za pośrednictwem e-PUAP.

2. Czy zestaw kontenerowy jest urządzeniem przemysłowym z perspektywy przepisów o podatku u źródła?

Realizacja inwestycji budowlanych często wiąże się z koniecznością zapewnienia odpowiedniej infrastruktury socjalnej. Zwykle konieczne minimum to pomieszczenia biurowe (np. dla kierowników budowy, do pracy nad dokumentacją budowlaną, etc.) i socjalne dla robotników budowlanych. Na rynku dostępne są oferty wynajmu kontenerów socjalnych, a więc  obiektów które nie są trwale związane z gruntem, są jedynie na nim posadowione.

W przypadku transakcji nabycia usług najmu takich kontenerów pojawia się pytanie – czy mają one charakter urządzenia przemysłowego? Jeżeli tak, to zgodnie z art. 21 ust. 1 pkt. 1 ustawy o CIT w określonych sytuacjach użytkownik takiego urządzenia ma obowiązek poboru zryczałtowanego podatku dochodowego przy wypłacie wynagrodzenia na rzecz usługodawcy.

Wątpliwości te są o tyle zasadne, że przepisy nie wskazują jednoznacznej definicji pojęcia urządzenie przemysłowe. Poszukiwanie wyjaśnień w interpretacjach prawa podatkowego może zaś prowadzić do błędnych wniosków. Przykładem jest interpretacja Dyrektora KIS z 4 października 2021 r. w której uznał, że zestaw kontenerowy to urządzenie przemysłowe. Jak argumentował organ podatkowy, zasady wykładni prowadzą do wniosku, że pod pojęciem takiego urządzenia mieszczą się wszelkie urządzenia wykorzystywane w profesjonalnym obrocie, przy czym muszą one być związane z działalnością danego podmiotu. Nie muszą one jednak być wykorzystywane bezpośrednio w procesie produkcji.

Warto zwrócić uwagę, że odmienny pogląd w tym względzie przedstawił wojewódzki sąd administracyjny, który uchyli zaskarżone przez podatnika rozstrzygnięcie Dyrektora KIS. W wyroku z dnia 24 marca 2022 r. (sygn. I SA/Go 436/21) sąd stwierdził, że urządzenie przemysłowe należy oceniać z perspektywy jego charakteru funkcjonalnego, poprzez związek z przemysłem. W ocenie sądu, zarówno charakter kontenerów socjalnych, jak i sposób ich wykorzystywania nie pozwalają na uznanie ich za urządzenie przemysłowe, a więc na ich użytkowniku nie ciąży obowiązek pobierania podatku u źródła.

3. Jak traktować odsetki od środków gromadzonych na mieszkaniowych rachunkach powierniczych – wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego

Naczelny Sąd Administracyjny orzekł (wyrok z 8 marca 2022 r. sygn. II FSK 1532/19), że odsetki od środków zgromadzonych na rachunkach powierniczych, wypłacane przez bank na powiązany z takim rachunkiem rachunek rozliczeniowy, należy uznać za przychód z działalności gospodarczej dewelopera. Nie ma więc powodu uznawać takich odsetek za przychód z kapitałów pieniężnych, podlegający opodatkowaniu zryczałtowanym PIT na podstawie art. 30a ust. 1 pkt. 3 ustawy o podatku dochodowym od osób fizycznych. NSA uchylił w tym zakresie wyrok sądu pierwszej instancji.

Zarówno bowiem WSA w Warszawie, jak i Dyrektor Krajowej Informacji Skarbowej twierdzili, że przepisy o PIT traktują jako odsetki z działalności gospodarczej wyłącznie odsetki od środków na rachunkach rozliczeniowych. Odsetki od środków na rachunku powierniczym tego warunku nie spełniają. Wprawdzie istnieje związek pomiędzy naliczaniem odsetek a działalnością gospodarczą dewelopera, ale – zdaniem organu podatkowego – nie zmienia to klasyfikacji przychodu.

Natomiast Naczelny Sąd Administracyjny uznał, że istnieje bezpośredni związek pomiędzy gromadzeniem środków na rachunkach powierniczych deweloperów a ich działalnością gospodarczą. Dodatkowo, odsetki od zgromadzonych tam środków są przekazywane na rachunek rozliczeniowy dewelopera, co dodatkowo uzasadnia uznanie ich za przychód z działalności gospodarczej. W konsekwencji, wypłacane odsetki nie podlegają opodatkowaniu zryczałtowanym PIT, lecz podlegają opodatkowaniu na zasadach ogólnych.

4. Obowiązkowy split payment przedłużony o kolejne trzy lata

Możliwość wdrożenia mechanizmu płatności udzielonej została uzgodniona przez Ministerstwo Finansów z Komisją Europejską na określony czas i pod określonymi warunkami. Początkowy okres stosowania tego mechanizmu zakładał, że uprawnienie udzielone przez KE wygasa w marcu br. Polska wystąpiła jednak o przedłużenie możliwości stosowania obowiązkowej płatności podzielonej na kolejne 3 lata i uzyskała na to zgodę Komisji. Oznacza to, że obowiązkowa płatność podzielona będzie funkcjonowała w polskim systemie prawnym jeszcze przynajmniej do końca lutego 2025 roku.

Warto zwrócić uwagę, że Ministerstwo Finansów przedstawiło sprawozdania z funkcjonowania mechanizmu płatności podzielonej i jego wpływu na walkę z oszustwami podatkowymi. Jak twierdzi administracja skarbowa, raport prowadził do wniosku, że mechanizm płatności podzielonej przyczynił się m.in. do: zwiększenia poboru VAT, szybszego dokonywania zwrotów VAT oraz uwalniania środków z rachunków VAT, zmniejszenia obciążeń administracyjnych i kosztów po stronie przedsiębiorców jak również wzrostu pewności obrotu gospodarczego.

Warto dodać, że przepisy dotyczące obowiązku stosowania płatności podzielonej nie są wolne od wątpliwości, wobec czego praktyczne ich stosowanie może skutkować ryzykiem podatkowym. Warto zwrócić szczególną uwagę na wdrożone procedury rozpoznawania świadczeń objętych tym obowiązkiem oraz procedury uiszczania zapłaty z wykorzystaniem split payment. Błędy w tym względzie mogą być bowiem bardzo kosztowne.