Prosta Spółka Akcyjna („PSA”) a optymalizacja kosztów prowadzonej działalności

Składki ZUS stanowią jeden ze stałych kosztów prowadzonej działalności gospodarczej. W celu optymalizacji kosztów biznesu, przedsiębiorcy rozważają wybór takiej formy prawnej, która pozwoli na zminimalizowanie miesięcznych kosztów wykonywanej działalności.

Na wstępie należy wskazać, że obowiązkowym składkom na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne z tytułu prowadzenia pozarolniczej działalności podlegają wyłącznie osoby fizyczne i wspólnicy spółek osobowych. Osoby prawne nie są zobowiązane do uiszczania opłat na obowiązkowe składki ZUS.

ZUS W SPÓŁCE Z O.O.

• Czy w związku z powyższym wspólnicy spółki z o.o. nie są zobowiązani do opłacania składek ZUS?

Powyższa zasada nie znajduje jednak w pełni zastosowania w odniesieniu do spółki z o.o. Wspólnicy spółki z o.o. co prawda nie podlegają zasadniczo obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym czy zdrowotnym, jednak jest jeden wyjątek. Dotyczy on jednoosobowej spółki z o.o. Wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o. są zobowiązani do uiszczania składek ZUS nawet w sytuacji nieprowadzenia przez spółkę z o.o. działalności gospodarczej. Kwestia podlegania obowiązkowi opłacania składek ZUS przez jedynego wspólnika spółki z o.o. była w różny sposób interpretowana w doktrynie oraz orzecznictwie. Aktualny jest pogląd orzeczniczy zgodnie z którym wspólnicy jednoosobowych spółek z o.o. podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i ubezpieczeniu zdrowotnemu na podstawie tytułu określonego w art. 8 ust. 6 pkt 4) Ustawy z dnia 13 października 1998 r. o systemie ubezpieczeń społecznych (t.j. Dz. U. z 2021 r. poz. 423 z późn. zm.) („Ustawa”), z którego wynika, iż samo posiadanie statusu wspólnika jednoosobowej spółki z o.o. decyduje o podleganiu przez niego obowiązkowym ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tytułu prowadzenia działalności pozarolniczej (art. 6 ust. 1 pkt 5) (Wyrok SN z dnia 12 lipca 2017 r., sygn. akt II UK 295/16).

ZUS W PSA

• Jak wygląda kwestia płatności składek w przypadku PSA ?

Sytuacja akcjonariuszy w PSA wydaje się korzystniejsza niż wspólników w spółkach z o.o.
W sytuacji gdy w PSA występuje tylko i wyłącznie jeden akcjonariusz – nie jest on zobowiązany do uiszczania składek ZUS. Dzięki temu, w sytuacji gdy w PSA mamy jednego akcjonariusza,
w przeciwieństwie do spółki z o.o. – nie podlega on obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym ani zdrowotnym. W związku z tym, niezależnie od tego ilu akcjonariuszy liczy dana PSA – jednego akcjonariusza czy też większą liczbę akcjonariuszy – zasadniczo każdy z tych akcjonariuszy nie będzie podlegał obowiązkowi opłacania składek ZUS.

ŚWIADCZENIE PRACY BĄDŹ USŁUG JAKO WKŁAD A ZUS

• Co w sytuacji gdy wkładem akcjonariusza do PSA jest świadczenie pracy bądź usług ?

Niestety nie w każdej sytuacji akcjonariusze PSA są zwolnieni z obowiązku uiszczania składek na ubezpieczenie społeczne i zdrowotne. Jedyny wyjątek w którym akcjonariusze PSA podlegają obowiązkowo ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym dotyczy sytuacji, w której ich wkładem wnoszonym do spółki jest świadczenie pracy bądź usług. W takiej sytuacji, niezależnie od liczby akcjonariuszy w PSA – po stronie akcjonariusza wnoszącego ww. wkład, powstaje obowiązek w postaci uiszczania składek ZUS.

Zgodnie z mającym wejść w życie przepisem art. 8 ust. 6 pkt. 4a Ustawy: „Za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność uważa się akcjonariusza prostej spółki akcyjnej wnoszącego do spółki wkład, którego przedmiotem jest świadczenie pracy lub usług”. Zgodnie z powyższym, akcjonariusz wnoszący do PSA wkład w postaci świadczenia pracy bądź usług, będzie uznawany na gruncie Ustawy – za osobę prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą. W takim przypadku, niezależnie od liczby akcjonariuszy, będzie on zobowiązany do opłacania składek ZUS.