Jak sprzedawcy i restauratorzy  powinni rozliczać nową opłatę od plastiku?

Od nowego roku przedsiębiorcy oferujący jedzenie lub napoje w opakowaniach z tworzyw sztucznych zobowiązani są do pobierania dodatkowej opłaty tzw. opłaty od plastiku. To efekt implementacji do polskiego prawa unijnej Dyrektywy SUP (Dyrektywa Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2019/904 z 5 czerwca 2019 roku w sprawie zmniejszenia wpływu niektórych produktów z tworzyw sztucznych na środowisko).

O ile cel wprowadzenia opłaty jest jasny, o tyle rozliczanie tej opłaty przez przedsiębiorców oraz sposób jej wykazywania na paragonie fiskalnym/fakturze wywołuje wątpliwości i pytania, bo… właściwych przepisów w tym zakresie nie ma. Jak postępować w takiej sytuacji? Wyjaśniają to w artykule dla serwisu prawo.pl nasi eksperci dr Jacek Matarewicz i Dominika Kasińska.

Poniżej przedstawiamy kluczowe tezy tego artykułu.

Skąd wynika obowiązek pobierania opłaty od plastiku?

Zgodnie ze zmianami wprowadzonymi do ustawy z 11 maja 2001 r. o obowiązkach przedsiębiorców w zakresie gospodarowania niektórymi odpadami oraz o opłacie produktowej (t.j. Dz. U. z 2020 r. poz. 1903 ze zm., dalej: „ustawa o gospodarowaniu odpadami”) przedsiębiorca prowadzący jednostkę handlu detalicznego, jednostkę handlu hurtowego lub jednostkę gastronomiczną, w których są oferowane produkty jednorazowego użytku z tworzyw sztucznych będące opakowaniami lub napoje, lub żywność pakowane przez tego przedsiębiorcę w te produkty, jest obowiązany do pobrania opłaty od użytkownika końcowego nabywającego te produkty lub napoje, lub żywność w tych produktach, zwanej dalej: „opłatą” lub „opłatą od plastiku”.

Celem Dyrektywy SUP jest zniechęcenie końcowego odbiorcy, czyli konsumenta do korzystania z jednorazowych opakowań z tworzyw sztucznych. Ma to skutkować z założenia zmniejszeniem ilości używanych opakowań plastikowych oraz ograniczeniem ich produkcji.

Wątpliwości przedsiębiorców

Wątpliwości przedsiębiorców budzi brak przepisów w zakresie rozliczeń podatkowych związanych z nową opłatą. Do rozstrzygnięcia są między innymi takie kwestie:

– czy dodatkowa opłata powinna być opodatkowana VAT?

– czy stanowi przychód oraz koszt na gruncie przepisów o podatkach dochodowych?

– jak wykazać opłatę na paragonie lub fakturze?

Opłata od plastiku jak opłata recyklingowa

Szukając odpowiedzi, można posiłkować się wytycznymi wydanymi przy okazji wprowadzania tzw. opłaty recyklingowej za torebki foliowe. W tym przypadku resort finansów wskazał, że taka opłata dodatkowa stanowi dla przedsiębiorcy przychód oraz koszt podatkowy, a objęcie tego rodzaju opłaty podatkiem VAT, wynika wprost z ustawy o VAT.

Na gruncie przepisów o podatku dochodowym od osób fizycznych oraz prawnych opłata recyklingowa jest zaliczana do przychodów z działalności gospodarczej oraz kosztów uzyskania tego przychodu, a więc wydaje się, że opłata za plastikowe opakowania powinna być traktowana w ten sam sposób.

Obie opłaty są pobierane przez przedsiębiorcę/podatnika od konsumenta, który płaci całość należnej kwoty, a następnie przedsiębiorca wpłaca ją w wyznaczonym terminie na konto właściwej jednostki Skarbu Państwa (w tym przypadku będzie to rachunek bankowy marszałka województwa). W konsekwencji opłata od plastiku pobierana od konsumenta powinna być zaliczona do przychodów już w momencie jej pobrania tj. w momencie dostawy towaru na wynos w opakowaniu z tworzywa sztucznego. Koszt uzyskania tego przychodu nie będzie jednak zaliczany w tym samym okresie rozliczeniowym, co przychód. Opłata od plastiku będzie wpłacana przez przedsiębiorcę do budżetu państwa w terminie do 15 marca roku następującego po roku kalendarzowym, którego opłata dotyczy. Powyższe prowadzi do wniosku, że właściwym terminem do uznania opłaty za plastik za koszt podatkowy będzie moment wpłacania tej opłaty na rachunek bankowy właściwej jednostki budżetowej.

Opłata od plastiku na paragonie i fakturze

Wydaje się, że prawidłowe jest zarówno ujmowanie na paragonach w jednej pozycji ceny towarów z opłatą za plastik z ujednoliconą stawką VAT, jak też wyodrębnianie dwóch pozycji – ceny za towar oraz opłaty dodatkowej z odpowiadającą im stawką VAT.

Przy tym „rozbicie” ceny za towar na dwie pozycje na paragonie/fakturze, tj. pozycję obejmującą cenę towaru wraz ze stawką VAT oraz ceny opakowania plastikowego wraz z wartością opłaty SUP ze stawką VAT, wydaje się bardziej przejrzyste zarówno pod kątem realizacji obowiązków przedsiębiorcy względem konsumentów, jak i rozliczeń podatkowych samego sprzedawcy.

Więcej szczegółów w artykule na prawo.pl [LINK]