8 listopada 2022 r. opublikowana została III wersja projektu ustawy o fundacji rodzinnej w Polsce. Dynamika prac nad projektem jest bardzo duża – ustawa jest po uzgodnieniach międzyresortowych i rozpatrzeniu przez Stały Komitet Rady Ministrów. Wkrótce ma trafić do Sejmu.

Na wprowadzenie tej instytucji do polskiego systemu prawnego czekamy od wielu lat. Nasza kancelaria od samego początku prac nad ustawą bierze aktywny udział w jej tworzeniu.

Fundacja rodzinna z założenia ma być pierwszoplanowym narzędziem do skutecznej sukcesji w średnim i dużym biznesie – przede wszystkim tym rodzinnym. Będzie mogła wykonywać działalność gospodarczą w ograniczonym zakresie, w tym. min. zbywać mienie, wynajmować i dzierżawić nieruchomości, przystępować do spółek handlowych i funduszy inwestycyjnych, nabywać i zbywać papiery wartościowe, udzielać pożyczek podmiotom powiązanym, dokonywać obrotu dewizami w niezbędnym zakresie czy prowadzić gospodarstwa rolne.

Najważniejsze informacje w skrócie:

 

  1. Wniesienie aktywów do fundacji będzie neutralne podatkowo.
  2. Fundacja rodzinna będzie podmiotowo zwolniona z CIT. Będzie więc mogła bez opodatkowania sprzedawać akcje / udziały czy otrzymywać odsetki od lokat bankowych. Wyjątkowo, do opodatkowania będzie mogło dojść w dwóch sytuacjach: w razie wypłaty świadczeń fundatorowi lub beneficjentom (15% CIT) albo gdy fundacja prowadziłaby działalność gospodarczą w zakresie innym, niż wskazany w ustawie (19% CIT).
  3. Przychody uzyskiwane od fundacji przez fundatora oraz jego najbliższą rodzinę, czyli małżonka, dzieci i dalszych zstępnych, rodziców i dalszych wstępnych, pasierba, rodzeństwo, ojczyma i macochę będą zwolnione z PIT. Wypłacane im świadczenia opodatkowane będą, uwaga… 15% podatkiem CIT – i to jest bardzo nowatorskie rozwiązanie. W przypadku, gdy beneficjentami będą osoby nie spokrewnione z fundatorem, podatek będzie podwójny: tenże sam 15% CIT oraz dodatkowo 15% zryczałtowany PIT.

Świadczenia otrzymywane przez fundatora i beneficjentów fundacji nie będą podlegały opodatkowaniu podatkiem od spadków i darowizn ani daniną solidarnościową.

Należy podkreślić, iż niemałą rewolucją są przepisy regulujące zachowek. Zgodnie z projektem, fundusz założycielski fundacji rodzinnej będzie doliczany do spadku po fundatorze tylko w okresie 10 lat, licząc wstecz od otwarcia spadku. Poza tym, przewidziana została możliwość odroczenia terminu płatności zachowku, rozłożenia go na raty (na 5 lat, a w szczególnych przypadkach na 10 lat), a w wyjątkowych przypadkach nawet jego obniżenia.

Przepisy dotyczące fundacji rodzinnych mają zostać uchwalone jeszcze w pierwszej połowie 2023 roku. Ustawa jest niezwykle ważna dla polskiego biznesu w kontekście sukcesji, a polskim przedsiębiorcom należy się jak najszybsze jej uchwalenie.